Naučna istraživanja psihoanalize

 

Zbog specifičnosti psihoanalize kao terapijskog metoda i metoda naučnog istraživanja u svetu se sprovodi veliki broj istraživanja same psihoanalize kao terapijskog metoda, ali i drugih pojava na kojima se proveravaju psihoanalitičke teorijske postavke. U okviru našeg Udruženja a i van njega, članovi koji se bave naučnim radom su sproveli određena istraživanja, a pojedina su u toku.

 

Procena podobnosti za psihoanalizu

 

Istraživanje je sproveo Boris Kordić u okviru svoje doktorske teze uz pomoć mentora Tatjane Vukosavljević-Gvozden i Gorana Kneževića sa Odeljenja za psihologiju Filozofskog fakulteta Univerziteta u Beogradu. U istraživanju su učestvovali psihoanalitičari Beogradskog psihoanalitičkog društva i njihovi klijenti.

Cilj istraživanja je bio da se ispitaju faktori unutar ličnosti koji doprinose uspešnosti psihoanalitičkog tretmana i mogućnost njihove procene. Novina ovog istraživanja u odnosu na dosadašnja koja su se bavila samo osobinama klijenata je da se ispita i uticaj analitičara i njihovih sposobnosti i kompetencija. Podobnost za psihoanalizu (u širem smislu) je definisana kao potencijalno stanje (podobnost u užem smislu) prisutno kod analizanda/klijenta koje se aktivira unutar psihoanalitičke situacije (analizabilnost) i pogoduje optimalnom razvoju analitičkog procesa pod uticajem kako analizanda tako i analitičara i vodi postepeno stvaranju samoanalitičke funkcije.

Istraživanje je obavljeno tako što su klijenti popunili upitnik Samoprocene podobnosti i upitnik Dezintegracije regulativnih funkcija (koji meri osobine ličnosti povezane sa teškim patologijama), a analitičari su popunili upitnik Procena podobnosti. Utvrđeno je da se mere Podobnosti jasno izdvajaju među ostalim osobinama ličnosti što potvrđuje opravdanost upotrebe ovog pojma.

Izdvojene su dimenzije ličnosti poželjne za psihoanalizu, naime Introspektivnost, Afektivna angažovanost i Apsorpcija, tako da se na osnovu njih mogu izdvojiti sledeće poželjne osobine za psihoanalizu: interes za unutrašnji svet (snove i fantazije), samorefleksivnost, razmišljanje o psihološkim motivima ponašanja, zainteresovanost za ljude, dobra afektivna modulacija, emotivna živost, zainteresovanost za budućnost, sinestezija, pojačana svesnost, pojačana kognicija, snažna responzivnost na estetske stimuluse.

Pokazalo se da izrazitu Podobnost imaju osobe koje nisu pokazale izražene vrednosti na upitniku Dezintegracije regulativnih funkcija. Kod umerene Podobnosti koja je prisutna kod ljudi sa slabijom integracijom ličnosti (pojačane vrednosti na upitniku Dezintegracije regulativnih funkcija) pokazalo se da je značajno da klijenti poseduju izraženu Introspektivnost, Apsorpciju i Afektivnu angažovanost kako bi psihoanaliza dala uspešne rezultate. Što je Podobnost slabije izražena veća su neslaganja između procene analitičara i samoprocene klijenata. To znači da je uloga analitičara daleko značajnija u tretmanima sa ljudima koji imaju slabiju integrisanost ličnosti. U situacijama kada ljudi imaju slabu veru u ishod lečenja povoljna procena analitičara igra značajnu ulogu. Ukoliko je suprotna situacija pristuna, kada klijent veruje u ishod a analitičar sumnja, bolje je promeniti analitičara kako bi se uspostavilo bolje međusobno slaganje.

Istraživanje potvrđuje psihoanalizu kao vrstu psihoterapije koja ima bogate resurse za pomoć i onim ljudima koji misle da im više nema pomoći. Kompletno istraživanje je štampano kao doktorski rad i može se naći ovde >>